Για άλλη μια χρονιά, μέσα στο 2020 εκατομμύρια άνθρωποι επισκέφθηκαν, πέρα από την Ελληνική Βικιπαίδεια, τα υπόλοιπα αδελφά εγχειρήματα της Βικιπαίδειας στα ελληνικά (Βικιλεξικό, Βικιθήκη, Βικινέα, Βικιφθέγματα, Βικιεπιστήμιο, Βικιβιβλία και Βικιταξίδια), ψάχνοντας διάφορα θέματα, ανάλογα με το θέμα που καλύπτει το κάθε εγχείρημα. Αποτελεί το δεύτερο μέρος μιας σειράς τριών αναρτήσεων όπου αναλύονται τα στατιστικά της Βικιπαίδειας, των ελληνόγλωσσων βικιεγχειρημάτων και τα λοιπά εγχειρήματα. Στο πρώτο, αναλύονται οι βασικοί στατιστικοί δείκτες της Ελληνικής Βικιπαίδειας για όλο το 2020 αναφορικά με τον αριθμό των λημμάτων, των μηνιαίων θεάσεων κ.ά, το οποίο μπορείτε να δείτε εδώ. Στο δεύτερο μέρος, αναλύονται τα στατιστικά μεγέθη των υπόλοιπων αδελφών εγχειρημάτων, κυρίως στις θεάσεις.
Βικιλεξικό: Το ελληνικό Βικιλεξικό είναι η ελληνική έκδοση του Βικιλεξικού, του διαδικτυακού λεξικού. Είναι το 9ο μεγαλύτερο Βικιλεξικό από πλευράς λημμάτων, ενώ βρίσκεται σε μια αρκετά καλή κατάταξη σε όλους τους λοιπούς δείκτες (ενεργοί χρήστες, επεξεργασίες, κτλ.). Όπως και η Βικιπαίδεια, το Βικιλεξικό είναι εγχείρημα με ευρεία απήχηση στην ελληνική κοινωνία. Ο αριθμός των θεάσεων του ελληνόγλωσσου Βικιλεξικού αυξάνεται με ρυθμό αρκετά πιο γρήγορο από αυτόν της Βικιπαίδειας, φτάνοντας τα 16 εκατομμύρια τον Δεκέμβριο του 2020, λόγω της επιβολής του δεύτερου απαγορευτικού για την πρόληψη της διασποράς του κορονοϊού στην Ελλάδα στις 7 Νοεμβρίου 2020, όταν στη προηγούμενη καραντίνα (Μάρτιος – Μάιος 2020) δεν ξεπέρασε τα 13.8 εκατομμύρια. Η συνεχής άνοδος του Βικιλεξικού οφείλεται στην ανάδειξη του ως διαδικτυακό λεξικό στην ελληνική κοινωνία, αλλά και στην άνοδο των λημμάτων. Είναι με μεγάλη διαφορά το δημοφιλέστερο Βικιλεξικό στην Ελλάδα και την Κύπρο. Σε αντίθεση με την Βικιπαίδεια, τα Βικιλεξικά στην εκάστοτε τοπική γλώσσα είναι αρκετά πιθανότερο να έχουν το μεγαλύτερο μερίδιο θεάσεων στη χώρα που ομιλείται η κάθε γλώσσα, λόγω του διαφορετικού στόχου του εγχειρήματος.
Παρακάτω παρουσιάζεται ο κατάλογος των 30 δημοφιλέστερων σελίδων του ελληνόγλωσσου Βικιλεξικού για το 2020, με μερικά σχόλια για την βέλτιστη κατανόηση του. Η επικαιρότητα της πανδημίας του κορονοϊού και των ανατροπών της στην καθημερινότητα δεν μπορεί να λείπει και στο Βικιλεξικό, καθώς οι σελίδες κορονοϊός και συγχρωτισμός κατατάσσονται στην τρίτη και πέμπτη θέση αντίστοιχα. Διάφορες άλλες λέξεις, όπως η λέξη διεμφυλικός, η οποία παραπέμπει σε επίκαιρα θέματα, και πολλές άλλες λέξεις, συμπεριλαμβάνονται στον κατάλογο.
Πολλές από τις 30 κορυφαίες λέξεις όπως εμφανίζονται και στον κατάλογο, είναι διάφορες λέξεις που προέρχονται από τα αρχαία ελληνικά. Η υψηλή επισκεψιμότητα σε λήμματα που αφορούν αρχαίες και πιο πρόσφατα και σε λατινικές λέξεις προέρχεται σε σημαντικό, τουλάχιστον βαθμό από μαθητές γυμνασίου και λυκείου. Αυτό είναι ενδεικτικό του γεγονότος ότι η διδασκαλία των αρχαίων ελληνικών στην Ελλάδα δίνει, σε αρκετά μεγάλο βαθμό, έμφαση στην διδασκαλία γραμματικών τύπων στο γυμνάσιο, ενώ στις δύο τελευταίες τάξεις του Λυκείου δίνει πολύ μεγάλη έμφαση στην διδασκαλία γραμματικών και συντακτικών τύπων. Γενικά, υπάρχουν διάφορες παθογένειες στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα. Ακόμη, σε συνάρτηση βέβαια με τη λειτουργία των σχολείων (και πιο πρόσφατα της τηλεκπαίδευσης, όπως και τον Μάρτιο-Μάιο) αυτά τα λήμματα για αρχαίες λέξεις έχουν περισσότερες θεάσεις όταν τα σχολεία (ή η τηλεκπαίδευση από τον Νοέμβριο για όλες τις βαθμίδες και τα Γυμνάσια-Λύκεια) λειτουργούν και λιγότερες σε περιόδους διακοπών. Ο κατάλογος είναι ο παρακάτω:
- Βικιλεξικό : 208.224 θεάσεις
- αρχαία ελληνικά: 174.969 θεάσεις
- κορονοϊός: 138.149 θεάσεις
- διεμφυλικός: 117.976 θεάσεις
- συγχρωτισμός: 98.280 θεάσεις
- λαμβάνω: 96.667 θεάσεις
- εἰμί: 95.357 θεάσεις
- γράφω: 90.341 θεάσεις
- παίζω: 90.167 θεάσεις
- ἔχω: 88.934 θεάσεις
- υγιής: 88.728 θεάσεις
- κυνικός: 82.642 θεάσεις
- είμαι: 80.611 θεάσεις
- πόλις: 78.484 θεάσεις
- ναῦς: 74.639 θεάσεις
- ημεδαπός: 71.901 θεάσεις
- φέρω: 71.416 θεάσεις
- μύστης: 67.334 θεάσεις
- πέμπω: 66.692 θεάσεις
- μισαλλοδοξία: 65.890 θεάσεις
- ματαιοδοξία: 65.529 θεάσεις
- οροθετικός: 65.096 θεάσεις
- ὁράω: 64.830 θεάσεις
- ὤν: 63.870 θεάσεις
- παίρνω: 62.149 θεάσεις
- πολύς: 60.491 θεάσεις
- γίγνομαι: 59.134 θεάσεις
- λέω: 59.107 θεάσεις
- παῖς: 58.156 θεάσεις
- βάλλω: 57.598 θεάσεις
Γενικά, για αρκετούς λόγους, μεταξύ άλλων και αυτών, το Ελληνικό Βικιλεξικό έχει πολύ μεγαλύτερο αριθμό επισκεπτών από βικιλεξικά σε γλώσσες με Βικιπαίδειες με πολύ περισσότερους συνεισφέροντες και χρήστες, όπως ακόμη και το ιταλικό ή το ισπανικό. Το 2019 σημειώθηκαν περίπου 97 εκατομμύρια θεάσεις, ενώ η σημαντική αυξητική τάση συνεχίστηκε και το 2020 με περίπου 133 εκατομμύρια θεάσεις. Τον Δεκέμβριο του 2020 είχαμε 2.879.542 μοναδικές συσκευές που επισκέφθηκαν το Βικιλεξικό. Οι μοναδικές συσκευές έχουν επίσης σημαντικότατη ανοδική τάση, ειδικά στις κινητές (αλλά και οι επισκέψεις από υπολογιστές αυξάνονται). Σημειώνεται εδώ ότι ο αριθμός μας δίνει ένα καλό δείγμα για το πόσοι επισκέπτονται σε ένα μήνα το Βικιλεξικό αλλά δεν είναι πλήρως αντιπροσωπευτικός για τους εξής λόγους:
- Πρώτον, γιατί μια συσκευή μπορεί να χρησιμοποιείται από περισσότερα από ένα άτομα, π.χ. από μια οικογένεια ή να είναι κοινόχρηστη.
- Δεύτερον, γιατί ένας χρήστης μπορεί να χρησιμοποιεί δύο ή παραπάνω συσκευές.
Βικιβιβλία: Τα ελληνικά Βικιβιβλία, η ελληνική έκδοση των Βικιβιβλίων, μιας συλλογής βιβλίων ανοιχτού περιεχομένου και κειμένων βασισμένα σε βιβλία που γράφτηκαν συλλογικά, έχουν μικρό αριθμό λημμάτων, 251 σύμφωνα με τα επίσημα στατιστικά. Ωστόσο έχει μεγάλο αριθμό σελίδων και επεξεργασιών για το μέγεθος των λημμάτων του, όπου περιλαμβάνονται και λήμματα χωρίς συνδέσμους, λόγω διαφόρων προγραμμάτων συγγραφής λημμάτων στο εγχείρημα. Το 2020 κατεγράφησαν 607.000 θεάσεις στο εγχείρημα, αποτελώντας μια ελαφριά μείωση από τις 623.000 του 2019. Γενικά υπάρχουν αυξομειώσεις στον αριθμό θεάσεων των Βικιβιβλίων.
Βικιθήκη: Η ελληνική Βικιθήκη, η ελληνική έκδοση της Βικιθήκης, ενός αποθετηρίου ελεύθερων κειμένων, είναι γενικά επιτυχημένο εγχείρημα με απήχηση στην ελληνική κοινωνία. Διαθέτει πάνω από 14.000 λήμματα και είναι η 27η μεγαλύτερη έκδοση. Ο αριθμός των θεάσεων ήταν περίπου 3 εκατομμύρια το 2020 στην Ελληνική Βικιθήκη, έναντι περίπου 2.5 εκατομμυρίων το 2019. Γενικά εκεί οι θεάσεις παρουσιάζουν αυξητικές τάσεις, αλλά όχι τόσο έντονες όσο στο Βικιλεξικό ή τη Βικιπαίδεια.
Βικινέα: Τα ελληνικά Βικινέα, η ελληνική έκδοση των Βικινέων, ενός ανοιχτού ειδησεογραφικού εγχειρήματος, είναι ανενεργά με ελάχιστη δραστηριότητα. Τον Σεπτέμβριο του 2019 μάλιστα οδηγήθηκαν σε “ελαφρύ” κλείσιμο αλλά όμως με δικαίωμα επεξεργασίας για κάθε χρήστη, λόγω της έλλειψης χρηστών. Τελευταίο έτος με σχετική δραστηριότητα ήταν το 2017. Σήμερα έχει περίπου 3.050 άρθρα. Αν και τα νέα ειδησεογραφικά άρθρα σπανίζουν, φαίνεται να υπάρχει μια αυξητική τάση και εκεί στις θεάσεις, αν και η συντριπτική πλειοψηφία των θεάσεων αυτών προέρχεται εκτός Ελλάδας, κυρίως από την Κίνα και την Αμερική. Το εύρος των θεάσεων βρίσκεται ανάμεσα στις 10 με 40 χιλιάδες. Αξίζει να σημειωθεί πάντως ότι παρά το σημαντικό μερίδιο, η Κίνα υποεκπροσωπείται πολύ στις θεάσεις των βικιεγχειρημάτων καθώς η Βικιπαίδεια δεν είναι προσβάσιμη για μεγάλα χρονικά διαστήματα εδώ και χρόνια, λόγω της εκεί λογοκρισίας.
Βικιφθέγματα: Τα ελληνικά Βικιφθέγματα, η ελληνική έκδοση των Βικιφθεγμάτων, ενός εγχειρήματος που περιέχει παροιμίες, αποφθέγματα ανθρώπων και άλλο συναφή υλικό, έχει ένα ικανοποιητικό αριθμό θεάσεων. Περιέχει πάνω από 1.800 λήμματα. Οι θεάσεις των Ελληνικών Βικιφθεγμάτων χαρακτηρίζονται από αυξομειώσεις μέσα στο έτος, με περισσότερες θεάσεις τον χειμώνα. Οι περισσότερες θεάσεις προέρχονται από την Ελλάδα με μικρά ποσοστά για Κύπρο, Γερμανία και Ηνωμένες Πολιτείες έκαστος. Το 2020 σημειώθηκαν περίπου 1.400.000 θεάσεις στο εγχείρημα, ενώ το 2019 περίπου 1.500.000, μια μικρή μείωση.
Βικιταξίδια: Τα ελληνικά Βικιταξίδια, η ελληνική έκδοση των Βικιταξιδιών, ενός ελεύθερου ταξιδιωτικού οδηγού, έχει ένα αυξανόμενο αριθμό θεάσεων. Περιέχει περίπου 1.400 λήμματα. Οι θεάσεις των Ελληνικών Βικιταξιδιών είναι ανοδικός και χαρακτηρίζεται από την τάση να έχει μεγαλύτερες θεάσεις το καλοκαίρι (και όχι τον χειμώνα), δεδομένου του γεγονότος ότι τα περισσότερα ταξίδια γίνονται το καλοκαίρι. Η πλειοψηφία των θεάσεων προέρχεται από την Ελλάδα. Ο αριθμός των θεάσεων το 2020 ήταν περίπου 1.1 εκατομμύρια, ενώ το 2019 ήταν σχεδόν ίδιες.
Βικιεπιστήμιο: Η ελληνική έκδοση του Βικιεπιστημίου, ενός εγχειρήματος με εκπαιδευτικό υλικό, έχει μια αυξητική τάση στις θεάσεις. Περιέχει πάνω από 440 πόρους μάθησης και σελίδες. Στις θεάσεις του Βικιεπιστημίου παρατηρείται μια σταθερή άνοδος στις θεάσεις, αν και το εγχείρημα δεν είναι πολύ ενεργό. Ο αριθμός των θεάσεων το 2020 ήταν περίπου 1.7 εκατομμύρια, μια μικρή πτώση από τις περίπου 1.8 εκατομμύρια το 2019, αν και τον Μάρτιο υπήρξε έκρηξη των θεάσεων.
Συμπεραίνουμε ότι τα περισσότερα ελληνόγλωσσα αδελφά εγχειρήματα της Βικιπαίδειας έχουν αναπτύξει ένα σταθερό κοινό. Ωστόσο, εκτός από την Βικιπαίδεια, το Βικιλεξικό και την Βικιθήκη, τα άλλα εγχειρήματα δεν είναι πολύ δραστήρια. Πάντως, τα ελληνικά είναι από τις λίγες γενικά γλώσσες που έχουν ξεχωριστή γλωσσική έκδοση για όλα τα εγχειρήματα του Wikimedia (Βικιπαίδεια, Βικιλεξικό, Βικιθήκη, Βικινέα, Βικιφθέγματα, Βικιεπιστήμιο, Βικιβιβλία, Βικιταξίδια). Πηγές: stats.wikimedia.org, pageviews.toolforge.org.
Νίκος Λυκομήτρος (NikosLikomitros)
Μέλος της Ομάδας Χρηστών της Κοινότητας του Wikimedia Ελλάδας
.jpg)
_02.jpg){kind=small}
.jpg)
.jpg)