Η ανισότητα των φύλων στη Wikipedia, τη μεγαλύτερη διαδικτυακή, ανοικτή εγκυκλοπαίδεια στον κόσμο, ήταν το θέμα που απασχόλησε στις 8 Μαρτίου 2018, Διεθνή Ημέρα της Γυναίκας, μια πρωτότυπη και πολύ ενδιαφέρουσα εκδήλωση της Πρεσβείας της Σουηδίας στη Λευκωσία, σε συνεργασία με την Ειρηνευτική Δύναμη του ΟΗΕ, τη μη κυβερνητική οργάνωση Μεσογειακό Ινστιτούτο Μελετών Κοινωνικού Φύλου (MIGS) και τη Wikimedia.
Η εκδήλωση, που έγινε στο Σπίτι της Συνεργασίας, κοντά στο Λήδρα Πάλας, στη διαχωριστική γραμμή στη Λευκωσία, είχε τίτλο #WikiGap – επρόκειτο για ένα μαραθώνιο λημματογράφησης πάνω σε γυναικείες προσωπικότητες της Κύπρου, στη Wikipedia, στο πλαίσιο παράλληλων μαραθώνιων λημματογράφησης, σε περισσότερες από 40 χώρες ανά τον κόσμο, με την ευκαιρία της Ημέρας της Γυναίκας, που οργάνωσε η Wikimedia Σουηδίας, σε συνεργασία με το Σουηδικό Υπουργείο Διεθνών Σχέσεων, με στόχο τη μείωση της έμφυλης ανισορροπίας των συντακτών και του περιεχομένου της Wikipedia. Στη διάρκεια του διεθνούς #WikiGap, άνθρωποι σε όλο τον κόσμο, μαζεύτηκαν και πρόσθεσαν νέο περιεχόμενο στη Wikipedia, με προφίλ γυναικών, επιστημόνων, εμπειρογνωμόνων και ηγετικών προτύπων, σε διάφορα πεδία, έτσι ώστε να αυξηθεί η αντιπροσώπευση γυναικών στη Wikipedia και γενικά στο διαδίκτυο. Η εκδήλωση άρχισε με καλωσόρισμα από την Πρέσβειρα της Σουηδίας στην Κύπρο Anna Olsson Vrang και τη Διευθύντρια του MIGS, Σουσάνα Παύλου. Μεταδόθηκε επίσης, μήνυμα μέσω βίντεο, από τη Σουηδή Υπουργό Εξωτερικών Margot Wallström.
Άρθρα στα ελληνικά και τα τουρκικά
Μαζί με μια ομάδα επιλεγμένων, εμπνευσμένων ατόμων, οι οργανωτές αφιέρωσαν τη Διεθνή Ημέρα της Γυναίκας, στη λημματογράφηση στη Wikipedia, άρθρων διακεκριμένων Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων γυναικών, που έχουν σημαντική προσφορά στην ειρήνη και στην πολιτική. Ο στόχος ήταν να δημοσιευτούν 20-30 νέα ή μεταφρασμένα άρθρα στα ελληνικά και τα τουρκικά. Η εκδήλωση στόχευσε επίσης, να δείξει στους συμμετέχοντες, πόσο εύκολο είναι να συνεισφέρουν στη Wikipedia και έτσι να ενθαρρύνουν τη συνέχιση της εμπλοκής των γυναικών, μετά τη μέρα αυτή. Προσκεκλημένος ομιλητής, ήταν ο Μάριος Μαγιολαδίτης από την Κέρκυρα, εμπειρογνώμονας της Wikimedia Community User Group Greece, που μίλησε στην εκδήλωση για την παρουσίαση του φύλου στο διαδίκτυο και στη Wikipedia και στη συνέχεια βοήθησε και έδωσε οδηγίες στις παρευρισκόμενες, στο πλαίσιο του μαραθώνιου λημματογράφησης στη διαδικτυακή εγκυκλοπαίδεια – οι περισσότερες προσήλθαν στην εκδήλωση, μεταφέροντας μαζί τους, τους ηλεκτρονικούς υπολογιστές τους, όπως τους είχαν υποδείξει οι οργανωτές. Παρευρέθηκαν γυναίκες μέλη γυναικείων και μη κυβερνητικών οργανώσεων και από τις δύο κοινότητες, μεταξύ των οποίων η Salpy Eskidjian Weiderud, Εκτελεστική Συντονίστρια του Γραφείου για τον Διάλογο των Θρησκευτικών Ηγετών στην Κύπρο (The Religious Track of the Cyprus Peace Process), που είναι μια πρωτοβουλία υπό την αιγίδα της Σουηδικής Πρεσβείας στη Λευκωσία.
Άγνωστα, τα επιτεύγματα γυναικών
Ο Μάριος Μαγιολαδίτης, είπε ότι η Wikipedia ιδρύθηκε το 2001 και είναι σήμερα η μεγαλύτερη διαδικτυακή εγκυκλοπαίδεια που λειτουργεί με λήμματα από τους χρήστες της. Κάθε μήνα, η Wikipedia έχει 18 δισεκατομμύρια επισκέψεις, που την κάνουν μια από τις μεγαλύτερες σε επισκεψιμότητα, σελίδες στον κόσμο. Το site της, είναι διαθέσιμο σε 280 γλώσσες όπου περισσότερα από 20 χιλιάδες νέα άρθρα, προστίθενται κάθε μήνα. Κι όμως οι βιογραφίες γυναικών, ή τα προγράμματα που λειτουργούν γυναίκες, φτάνουν μόνο το 17% του 1.4 εκατομμυρίου βιογραφιών και σελίδων με προγράμματα, στην αγγλική γλώσσα. Ο αντίστοιχος αριθμός στο site της στην ελληνική γλώσσα, είναι 13% και στην τουρκική, είναι 33%. Μεταξύ 74% και 90% του περιεχομένου της αγγλικής έκδοσης της Wikipedia, δημιουργήθηκε από άντρες. Έτσι, η απουσία αντιπροσώπευσης γυναικών σε μια τεράστια πηγή πληροφόρησης, όπως η Wikipedia, διαιωνίζει τις παρούσες έμφυλες δομές, όπου τα επιτεύγματα γυναικών, είναι λιγότερο γνωστά και αναγνωρισμένα».
Ο σεξισμός στο περιεχόμενο λημμάτων
Αναφερόμενος στη λειτουργία και τη δομή της Wikipedia, ο Μάριος Μαγιολαδίτης υπενθύμισε μια φράση-κλειδί ενός από τους ιδρυτές της, του Αμερικανού επιχειρηματία Jimmy Wales: «Φανταστείτε έναν κόσμο, όπου ο καθένας θα έχει ελεύθερη πρόσβαση στο σύνολο της ανθρώπινης γνώσης. Αυτό ακριβώς κάνουμε!». Ο Ελλαδίτης εμπειρογνώμονας, πρόσθεσε τα εξής: «Ο καθένας και η καθεμία, μπορεί να συνεισφέρει στη Wikipedia. Η συνεισφορά είναι εθελοντική (no paid editing). «Crowdsourcing», είναι η πράξη της μεταφοράς της εργασίας που παραδοσιακά εκτελείται από έναν καθορισμένο φορέα (συνήθως έναν υπάλληλο), σε ένα μη-καθορισμένο, συνήθως μεγάλο πλήθος ανθρώπων, στη μορφή ανοιχτής πρόσκλησης. Οι αποφάσεις παίρνονται με «συναίνεση» και όχι «κατά πλειοψηφία». Οι επιπλέον ρόλοι, μοιράζονται από την ίδια την κοινότητα, με ψηφοφορία (διαχειριστής, γραφειοκράτης, κλπ. Η απουσία γυναικών από την επεξεργασία λημμάτων, οδηγεί σε σεξισμό στο περιεχόμενο των λημμάτων, δημιουργία λημμάτων κατά κύριο λόγο ανδρικού ενδιαφέροντος και ανδρική οπτική σε μια σειρά ζητήματα. Ακόμα και όταν τα λήμματα είναι εκεί, συνήθως διαστρεβλώνονται, ώστε να αντανακλούν έμφυλες ανισότητες. Μια μελέτη που διεξήγαγε το MIT πέρυσι, έδειξε ότι στα λήμματα για γυναίκες, το φύλο υπερτονίζεται, με την υπερβολική χρήση λέξεων όπως «θηλυκό», «γυναίκα» ή «κυρία». Επιπλέον, συχνά επικεντρώνονται στις «προσωπικές ζωές» τους και τις οικογένειες – το οποίο δε συμβαίνει στα λήμματα για άνδρες. Περισσότερες από 4 χιλιάδες γυναίκες επιστήμονες, δεν έχουν λήμμα στην Αγγλική Wikipedia, συμπεριλαμβανομένων μελών της Royal Society. Οι γυναίκες έχουν λόγο! Μπορούν να αλλάξουν τα λήμματα της Wikipedia. Μπορούν να δημιουργήσουν νέα λήμματα, με βάση τα ενδιαφέροντά τους!».
Η σημασία του φύλου στην επίλυση διενέξεων
Παρουσίαση της Σουηδικής εξωτερικής πολιτικής σε θέματα φεμινισμού και της σημασίας του φύλου στην επίλυση διενέξεων, έκανε στην ομιλία της η Margareta Wahlström, διακεκριμένη Σουηδή διπλωμάτης, Πρόεδρος του Σουηδικού Ερυθρού Σταυρού και μέλος του Δικτύου Διαμεσολάβησης Γυναικών Σουηδίας (Swedish Women’s Mediation Network), που ήταν η βασική ομιλήτρια της εκδήλωσης στο Σπίτι της Συνεργασίας. Μίλησε για την φεμινιστική εξωτερική πολιτική της Σουηδίας, για την ανάγκη μιας προοπτικής με ισότητα φύλων στη διπλωματία, στη διαμεσολάβηση σε συγκρούσεις, και αλλού. Όπως επισημαίνεται σε βιογραφικό της από τη Σουηδική Πρεσβεία στη Λευκωσία, η Margareta Wahlström, έχει 35 χρόνια εμπειρίας σε εργασία πάνω στην ανάπτυξη και σε διαχείριση κρίσεων από ηγετικές θέσεις, όπως Ειδική Αντιπρόσωπος του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών για θέματα αντιμετώπισης κρίσεων, επικεφαλής της UNISDR και από άλλες θέσεις στον Ερυθρό Σταυρό και την Ερυθρά Ημισέλινο. Η μεγάλη εμπειρία της, αφορά την αντιμετώπιση επειγόντων και κρίσιμων συγκρούσεων, όπως και θεμάτων βιώσιμης ανάπτυξης. Το Δίκτυο Διαμεσολάβησης Γυναικών Σουηδίας, του οποίου είναι μέλος η Margareta Wahlström, ιδρύθηκε το 2015 από την Υπουργό Εξωτερικών της Σουηδίας Margot Wallstrom, με στόχο να αποδείξει ότι η απουσία γυναικών από διαπραγματεύσεις, δεν μπορεί να αποδοθεί σε απουσία ικανών διαμεσολαβητριών γυναικών. Το Σουηδικό Δίκτυο, είναι μέρος ενός ευρύτερου Σκανδιναβικού Δικτύου Διαμεσολαβητριών Γυναικών και περιλαμβάνει εννιά διακεκριμένες Σουηδέζες διπλωμάτες, με μακρά εμπειρία στην ειρηνευτική διαδικασία και στη διπλωματία.
Ο εκ Κέρκυρας Μάριος Μαγιολαδίτης, εμπειρογνώμονας της Wikimedia Community UserGroup Greece, μιλά στην εκδήλωση για την παρουσίαση του φύλου στο διαδίκτυο και στη Wikipedia.
Ο Μάριος Μαγιολαδίτης, βοηθά παρευρισκόμενες, στη λημματογράφηση στη Wikipedia – οι περισσότερες προσήλθαν στην εκδήλωση, μεταφέροντας μαζί τους, τους ηλεκτρονικούς υπολογιστές τους, όπως τους είχαν υποδείξει οι οργανωτές.
Μερικές από τις παρευρισκόμενες που συμμετείχαν στην εκδήλωση της Σουηδικής Πρεσβείας στη Λευκωσία.
ώρες. Σε αυτή παρευρέθηκαν οι περισσότεροι από τους νικητές, συγγενείς και φίλοι τους καθώς και μέλη του Wikimedia Community User Group Greece αλλά και άλλοι Βικιπαιδιστές Οι δέκα νικήτριες εικόνες εκτέθηκαν στο χώρο όπου πραγματοποιήθηκε η τελετή και πραγματικά έκλεψαν τις εντυπώσεις.
Αμέσως μετά ξεκίνησε η παρουσίαση των έργων. Ο πρώτος νικητής όντας Βέλγος δεν κατόρθωσε να παρευρεθεί. Αναγνώστηκε όμως μήνυμα το οποίο είχε στείλει και στο οποίο περιέγραφε το πώς κατά τη διάρκεια των διακοπών του στη Ρόδο το περσινό καλοκαίρι τράβηξε την φωτογραφία που κέρδισε την πρώτη θέση καθώς και άλλη μία, η οποία κατέλαβε την ένατη θέση. Στη συνέχεια οι υπόλοιποι παρόντες νικητές μίλησαν για τα έργα τους και την ενασχόληση τους με τη φωτογραφία. Εκεί η συζήτηση «άναψε» για τα καλά καθώς όλοι οι νικητές αντάλλαξαν μεταξύ τους πληροφορίες σχετικά με τις τεχνικές που χρησιμοποίησαν για τις εικόνες τους καθώς και τις φωτογραφικές μηχανές που χρησιμοποίησαν. Ήταν πολύ ενδιαφέρουσα η αλληλεπίδραση όλων αυτών των ανθρώπων, διαφορετικών ηλικιών, οι οποίοι μοιράζονται το ίδιο πάθος για την τέχνη της φωτογραφίας. Ιδιαίτερη εντύπωση προκάλεσε επίσης ότι ορισμένοι από τους νικητές που κατοικούν μόνιμα εκτός του λεκανοπεδίου της Αττικής, παρευρέθηκαν και τίμησαν με την παρουσία τους την εκδήλωση.
Ο δεύτερος και ο τρίτος νικητής έλαβαν χρηματικό ποσό των €300,00 και €200,00 αντίστοιχα, ενώ όλοι έλαβαν από μία αφίσα με το έργο τους.