Η ιδέα πίσω από το Wikipedia Education Program είναι απλή: εκπαιδευτές και σπουδαστές σε όλο τον κόσμο συνεισφέρουν στη Βικιπαίδεια και σε άλλα εγχειρήματα του Wikimedia σε ένα ακαδημαϊκό πλαίσιο.
Τα Wikidata, το αδελφικό εγχείρημα της Wikipedia, έγιναν κι όλας 2 ετών!
Με αφορμή αυτό το γεγονός διοργανώνεται από το OpenThessaloniki, τη Μονάδα Αριστείας Ανοιχτού Λογισμικού του ΑΠΘ και το Wikimedia User Group Greece, σεμινάριο με θέμα:
Wikidata: Ας μάθουμε την δύναμη των δεδομένων της Wikipedia λίγο καλύτερα.
Τα Wikidata είναι μια ελεύθερη διασυνδεδεμένη βάση δεδομένων που μπορεί να διαβαστεί και να τροποποιηθεί τόσο από ανθρώπους όσο και από μηχανές. Ουσιαστικά τα Wikidata είναι μια κεντρική αποθήκη δομημένων δεδομένων της Wikimedia. Τα περιεχόμενα των Wikidata είναι διαθέσιμα με ελεύθερη άδεια, μπορούν να εξαχθούν χρησιμοποιώντας στάνταρ πρότυπα, και να διασυνδεθούν με άλλα σύνολα δεδομένων στο διαδίκτυο. Ήδη τα Wikidata αναδεικνύονται ως το κεντρικό αποθετήριο δεδομένων για χρήση στην Wikipedia.
Την παρουσίαση θα κάνει ο Κωνσταντίνος Σταμπουλής, διαχειριστής της Wikipedia και μέλος του WM CUG Greece.
Το σεμινάριο είναι δωρεάν και ανοιχτό για όλους.
Περισσότερα για τα Wikidata και για το σεμινάριο εδώ:
Εδώ και τρία χρόνια, περισσότεροι από 200 φοιτητές στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, ήρθαν σε επαφή με την Wikipedia, είτε για να την αναλύσουν είτε για να την εμπλουτίσουν. Τόσο οι ίδιοι, όσο και η Wikipedia, κερδίζουμε από αυτή τη σχέση.
Η πρώτη επαφή της εκπαιδευτικής διαδικασίας με την Wikipedia, έγινε μέσα από το μεταπτυχιακό πρόγραμμα στην Επιστήμη του Web, όπου μέσα από αυτό αναπτύχθηκε η ελληνική έκδοση της DBpedia και σταδιακά εμπλουτίστηκε και βελτιώθηκε. Μετά από παρουσιάσεις στους μεταπτυχιακούς φοιτητές σχετικά με την λειτουργία των προτύπων του MediaWiki, αυτοί μπόρεσαν να δημιουργήσουν νέα infoboxes, να διορθώσουν παλιότερα και να δημιουργήσουν την οντολογία για εισαγωγή των πληροφοριών από την Wikipedia στην DBpedia. Το ίδιο έκαναν για άλλες δύο χρονιές, ενώ παράλληλα δημιούργησαν και σημαντικά λήμματα σχετικά με τα μαθηματικά.
Στην πανεπιστημιούπολη του ΑΠΘ, λίγα μέτρα μακρύτερα από την Μαθηματική Σχολή, βρίσκεται η Ιατρική Σχολή. Στο προπτυχιακό μάθημα της Ιατρικής Εκπαίδευσης, για δύο χρονιές ζητήθηκε ως εργασία η μετάφραση ιατρικών λημμάτων. Στοχεύοντας στην ποιότητα αντί την ποσότητα μεταφρασμένων λημμάτων, οι φοιτητές σχημάτισαν ομάδες δυο-τριών ατόμων για να δουλέψουν στο ίδιο λήμμα. Αυτό έδωσε το πλεονέκτημα της πολυπεξεργασίας, που βοήθησε στην διόρθωση σφαλμάτων και επίλυση προβλημάτων από τους ίδιους τους φοιτητές. Από μια λίστα προτεινόμενων θεμάτων, αρκετοί είχαν επιλέξει να μεταφράσουν featured articles από την αγγλική Wikipedia, και σε αρκετές περιπτώσεις η μετάφραση δεν υπολείπεται σε τίποτε το πρωτότυπο λήμμα. Φαίνεται ότι μέχρι σήμερα δεν έχουν αναγνωριστεί ως αξιόλογα και στην ελληνική Βικιπαίδεια, απλά επειδή κανείς δεν σκέφτηκε να τα προτείνει!
Εργαστήριο εκμάθησης επεξεργασίας στη Μαθηματική Σχολή του ΑΠΘ.
Ακολουθώντας την προηγούμενη εμπειρία, το ίδιο μοντέλο εργασίας μεταφέρθηκε αυτή τη χρονιά και στο προπτυχιακό τμήμα της Μαθηματικής Σχολής. Αυτή την φορά όμως εμπλουτίστηκε όχι μόνο με την δυνατότητα επεξεργασίας κάθε λήμματος από πολλούς φοιτητές αλλά και εκτός από την επιτόπου εκπαίδευση πάνω στη Wikipedia, τους ενισχύσαμε με την ύπαρξη Online Ambassadors που έχουν ως σκοπό να καθοδηγήσουν και να συμβουλέψουν τους φοιτητές και να τους βοηθήσουν σε όποιο πρόβλημα τους προκύψει. Για τα προτεινόμενα θέματα μετάφρασης, μια προτιμούμενη προτεραιότητα δόθηκε για λήμματα σε κλάσεις ανώτερης ποιότητας και ύψιστης ως μέσης σπουδαιότητας. Από ότι φαίνεται θα είναι επίσης μια πετυχημένη εργασία που θα ενισχύσει την ελληνική Wikipedia με μια σειρά καλών λημμάτων.
Η μετάφραση λημμάτων της Wikipedia είναι κάτι που ενισχύει τους φοιτητές με την τριβή τους στην ορολογία της επιστήμης τους, όπως π.χ. στην ιδιαίτερα δύσκολη ιατρική ορολογία. Ιδιαίτερα εκεί, η γενική ομολογία είναι ότι δεν θα μπορούσε κανείς εύκολα να μεταφράσει κείμενα με ιατρικούς όρους, χωρίς να έχει άμεση σχέση με το αντικείμενο: κατ’ελάχιστο να είναι φοιτητής ιατρικής. Άρα αυτή η περίπτωση είχε κέρδος και για τις δυο πλευρές: οι φοιτητές μάθαιναν καλύτερα την ιατρική ορολογία σε δύο γλώσσες και η Wikipedia κέρδισε αρκετά πολύ καλά λήμματα που αλλιώς θα δημιουργούνταν δύσκολα. Επίσης, τόσο στην ιατρική όσο και στα μαθηματικά, οι φοιτητές είχαν την ευκαιρία να ασχοληθούν με εκλαϊκευτικά κείμενα που θα είχαν ως αποδέκτη το ευρύ κοινό και όχι κάποιον ακαδημαϊκό όπως ο καθηγητής τους, και άρα να χρησιμοποιήσουν ένα διαφορετικό τρόπο γραφής.
Τα παραπάνω προγράμματα έγιναν δυνατά μέσα από την συνεργασία με OKFN-Greece και τους διδάσκοντες του ΑΠΘ που δείχνουν ενδιαφέρον για το αντικείμενο. Βεβαίως, έχουν υπάρξει και άλλες προσπάθειες σε άλλες σχολές και πανεπιστήμια της Ελλάδας, αλλά με μικρότερο αντίκτυπο, τουλάχιστον για την ελληνική Βικιπαίδεια. Αποτελούν σημαντικούς σταθμούς για την μελλοντική επέκταση και λειτουργία παρόμοιων προγραμμάτων και σε άλλες σχολές και πανεπιστήμια της Ελλάδας. Άλλωστε, σε κάθε βήμα προχωράμε σε κάτι ακόμη καλύτερο, ακολουθώντας τις κατευθυντήριες γραμμές του Wikipedia Education Program. Ήδη, ένας από τους παραπάνω καθηγητές έχει εκδηλώσει ενδιαφέρον για την ένταξη ενός εκτεταμένου προγράμματος περισσότερων εβδομάδων για το επόμενο έτος. Μπορεί να δούμε κάτι καλό!
Οι συμμετέχοντες στο Πρόγραμμα Εκπαίδευσης της Wikipedia από τις Ηνωμένες Πολιτείες έχουν τριπλάσια συνεισφορά σε ποιοτικό περιεχόμενο απ΄όσο οι τακτικοί νέοι χρήστες, όπως έχουν δείξει και τα αποτελέσματα μιας ποσοτικής ανάλυσης.
Στο Πρόγραμμα Εκπαίδευσης της Wikipedia οι καθηγητές αναθέτουν στους φοιτητές τους να επεξεργαστούν άρθρα στην ως μια δοκιμασία στην τάξη, υποβοηθούμενοι από εθελοντές γνωστούς και ως “Wikipedia Ambassadors”. Στο τέλος του 2011, 55 τμήματα συμμετείχαν στον πρόγραμμα στις Ηνωμένες Πολιτείες, με τους φοιτητές τους να επεξεργάζονται άρθρα για την Αγγλόγλωσση Wikipedia. Κατά μέσο όρο, οι φοιτητές αυτοί προσέθεσαν 1855 bytes περιεχομένου που παρέμεινε στην Wikipedia, σε σύγκριση με 491 από ένα τυχαία επιλεγμένο δείγμα νέων χρηστών που άρχισαν να γράφουν στην Αγγλόφωνη Wikipedia τον Σεπτέμβριο του 2011. Οι αριθμοί αυτοί επιβεβαιώνουν ότι οι φοιτητές που συμμετέχουν στο Πρόγραμμα Εκπαίδευσης της Wikipedia συνεισφέρουν σημαντικά περισσότερο σε ποιοτικό περιεχόμενο που παραμένει στη Wikipedia παρά άλλοι νέοι χρήστες.
Εξετάζοντας την κατανομή του περιεχομένου που έχει παραμείνει στη Wikipedia για την καθεμιά απ΄αυτές τις δύο ομάδες, έχουμε βρει ότι σχεδόν οι μισοί από τους συμμετέχοντες στο Πρόγραμμα Εκπαίδευσης της Wikipedia έχουν προσθέσει 1.000 ή και περισσότερα bytes που έχουν παραμείνει στη Wikipedia για τους πρώτους έξι μήνες . Τουναντίον, περισσότερο από τους μισούς από το τυχαίο δείγμα των νέων συντακτών δεν προσέθεσε περιεχόμενο που να έχει παραμείνει στη Wikipedia στους πρώτους έξι μήνες. Η στοχευμένη προσέλκυση των φοιτητών σε συνδυασμό με την υποστήριξη που παρέχεται από το Ambassador Program και τους καθηγητές, έχει ως αποτέλεσμα ένα πολύ μεγαλύτερο ποσοστό νέων συντακτών που συνεισφέρουν με ποιοτικό περιεχόμενο στη Βικιπαίδεια.
Για να κατανοήσουμε τη συνολική επίδραση του Προγράμματος Εκπαίδευσης της Wikipedia στο τέλος 2011, συγκρίναμε την ποσότητα του περιεχομένου που προσέθεσαν οι φοιτητές στη Wikipedia με το περιεχόμενο που προστέθηκε από ένα τυχαίο δείγμα νέων συντακτών. Οι αριθμοί δείχνουν ότι 920 φοιτητές συντάκτες που συμμετείχαν στο πρόγραμμα στο τέλος του 2011 πρόσθεσαν την ίδια ποσότητα περιεχομένου όσο και 2250 συνηθισμένοι νέοι χρήστες (ως συντάκτες θεωρούνται οι χρήστες που έχουν κάνει τουλάχιστον μια επεξεργασία σε ένα άρθρο). Σε όρους περιεχομένου, οι φοιτητές έχουν την διπλάσια επίδραση απ΄ότι οι συνηθισμένοι νέοι συντάκτες.
Μια σημαντική παράμετρος για κάθε εγχείρημα επέκτασης είναι η διατηρησιμότητα της συνειφοράς των συντακτών. Τα δεδομένα μας έδειξαν ότι οι φοιτητές που έχουν εκπαιδευθεί στην επεξεργασία άρθρων μέσα από το Πρόγραμμα Εκπαίδευσης Wikipedia των Ηνωμένων Πολιτειών είναι πολύ πιθανόν να συνεχίσουν να συνεισφέρουν όπως και κάθε άλλος νέος χρήστης.
Το Πρόγραμμα Εκπαίδευσης της Wikipedia έχει ήδη αναπτυχθεί στην Αίγυπτο, στη Βραζιλία και σε άλλες περιοχές πέραν της Βορείου Αμερικής. Με μια αυξημένη παγκόσμια παρουσία, η μέτρηση και κατανόηση της συνεισφοράς των νέων σπουδαστών συντακτών (και πως αυτή διαφέρει από εκείνη άλλων νέων χρηστών που συμμετέχουν στη Wikipedia) έχει αποκτήσει ιδιαίτερη σημασία. Το να δημιουργήσουμε ένα κοινό σύστημα μέτρησης της επίπτωσης του Προγράμματος Εκπαίδευσης της Wikipedia ανά γλωσσικό εγχείρημα είναι άλλο ένα σημαντικό κίνητρο για μια μελέτη ποσοτικής ανάλυσης.
Υπάρχει πολύ περισσότερη δουλειά μπροστά μας όσον αφορά την αποτίμηση της επίδρασης του προγράμματος. Μείνετε λοιπον συντονισμένοι προκειμένου να ενημερωθείτε γι΄αυτές τις στατιστικές.
Αντικείμενο της παρουσίασης ήταν λίγα εισαγωγικά για την Βικιπαίδεια, πράγματα που ήταν ήδη γνωστά στους περισσότερους συμμετέχοντες, παρουσίαση του υπάρχοντος μαθηματικού περιεχόμενου, η αποτύπωση της Βικιπαίδειας με μαθηματικό τρόπο, το παράδειγμα της συνεισφοράς του Τμήματος Μαθηματικών του ΑΠΘ με την DBpedia αλλά και με την συγγραφή άρθρων στην ελληνική Βικιπαίδεια και φυσικά η δυνατότητα περαιτέρω ανάπτυξης και συνεισφοράς από οποιονδήποτε.
Τα Wikidata, το αδελφικό εγχείρημα της Wikipedia, έγιναν κι όλας 2 ετών!
